KAWIH

PANGAJARAN I

KAWIH

A. KAWIH SUNDA

Kawih teh nya eta rakitan basa sabangsa dangding (puisi) anu henteu make patokan pupuh. Ngawih nya eta ngalagukeun kaih atawa sisindiran, iwal ti pupuh. Lirik lagu dina kawih disebut rumpaka. Kawih nu medalna kabaheulaan, rumpaka kawih teh nyokot tina wangun sajak antawa puisi. Biasana kawih sok dipirig ku gamelan.

Conto Kawih :

PAHLAWAN TOHA
(pencipta: Sonjaya E., Anang Perman, Nano Suratno)

Getih suci nyiram bumi
tulang setra mulang lemah
babakti nyungkon pertiwi
cikal bugang putra bangsa.

Nyatana Pahlawan Toha
Pahlawan Bandung Selatan
Patriot ti Dayeuh Kolot
tugu diwangun ngajadi ciri
tarate nu mangkak ligar di empang
jadi bukti gugurna Pahlawan Toha.

B. Mahamkeun Eusi Kawih

Kawih Sunda téh loba pisan rupana. Aya anu dipirig ku calung, ku degung, kacapi suling, malah anu dipirig ku keyboard jeung gitar ogé loba. Jejer/témana ogé ruparupa deuih. Aya nu nyaritakeun cinta, kahirupan, kaéndahan alam, cinta lemah cai, rupa-rupa kadaharan, jsb. Jejer kawih anu judulna “Pahlawan Toha” mah ngeunaan kapahlawanan.

Eusina nyaritakeun kajadian gugurna Muhamad Toha salasaurang pahlawan pajoang kamerdékaan ti Jawa Barat. Kajadian ieu téh kawangikeun ka sakuliah Nusantara. Kumaha gedéna jasa Muhamad Toha, kagambar dina rumpaka kawih. Muhamad Toha dianggap maot sahid dina kaayaan suci. Pan disebutna ogé : getih suci nyiram bumi/tulang sétra mulang lemah. Rumpaka getih suci jeung tulang sétra nganggap yén maotna dina kaayaan sahid. Satuluyna Muhamad Toha gé disebut cikal bugang putra bangsa. Ieu rumpaka nétélakeun Muhamad Toha téh dianggap korban munggaran di pangperangan. Sana-jan saméméhna tangtu baé geus loba nu jadi korban perang, tapi ku gedé-gedéna jasa Muhamad Toha dina mangsa perjoangan nepi ka dianggap cikal bugangna putra bangsa. Pantes rék kitu ogé, kapan Muhamad Toha téh ngorbankeun dirina sorangan waktu ngahuru gudang mesiu.

Dina pada kadua, ieu kawih téh nyaritakeun yén Muhamad Toha téh urang Dayeuh Kolot, Bandung Selatan. Pikeun pangéling-éling kana jasana, diwangun tugu anu dikurilingan ku émpang pinuh kembang taraté. Éta tugu téh perenahna di sisi lapang di Dayeuh Kolot.

C. Jenis Jenis Kawih

1. Kawih tangtung 7. Kawih porod eurih

2. Kawih panjang 8. Kawih sasambatan

3. Kawih lalangunan 9. Kkawih igel-igelan

4. Kawih bongbongkaso 10. Kawih babatranan

5. Kawih parerane 11. Kawih bwatuha

6. Kawih sisindiran

Kawih, tembang dan kakawihan adalah merupakan jenis-jenis lagu Sunda. Jika dilihat dari syair atau kata-katanya, kawih tembang dan kakakwihan juga merupakan karya sastra dalam bentuk puisi.

Perbedaan antara kawih, tembang dan kakawihan adalah bahwa kawih dan kakawihan merupakan karya sastra dalam bentuk puisi yang tidak terikat oleh aturan, sedangkan tembang merupakan karya sastra dalam bentuk puisi yang terikat oleh aturan, yaitu terikat oleh aturan pupuh.

Sedangkan perbedaan antara kawih dengan kakawihan adalah kalau kalau kawih biasa dinyanyikan di mana saja dan kapan saja, sedangkan kakawihan biasa digunakan pada saat sedang bermain atau sedang bekerja.

D. Bedana Kawih Jeung Tembang

Aya sawatara rupa lalaguan Sunda, nyaeta kawih, kakawihan jeung tembang. Ditilik tina rumpakana kawih, kakawihan jeung tembang teh mangrupa karya sastra dina wangun ugeran atawa puisi. Kawih jeung kakawihan nyaeta wangun puisi anu henteu kaiket ku aturan. Sedengkeun tembang nyaeta wangun puisi anu kaiket ku aturan nyaeta aturan pupuh. Aturan nu aya dina pupuh nyaeta guru wilangan, guru lagu jeung watek.

Aturan pupuh teh ngawengku kana tilu perkara, kahiji guru padalisan nyaeta jumlah padalisan dina unggal pada, contona dina pupuh asmarandana aya 7 padalisan, kadua guru lagu nyaeta sora vokal dia unggal tungtung padalisan contona 8-a 8-i, jsb, katilu guru wilangan nyaeta jumlah engang dina unggal padalisan contona 8, 12, jsb

Simak lebih lanjut di Brainly.co.id - https://brainly.co.id/tugas/826623#readmore

*Latihan Soal

Eusian soal di handap!

1. Jelaskeun artina kawih !